برنامه جامع روانكاري

مدیریت هزینه بر مبناي روش هاي نوین از جمله مهمترين نیازهاي واحدهاي صنعتی است. ترغیب مدیران به حمایت و پشتیبانی از روش هاي نوین، مستلزم ارایه اعداد و ارقام و توجیهات اقتصادي شفاف است. هر مجموعه صنعتی بدون داشتن برنامه نگهداري از تجهیزات به سرعت توانایی هاي خود را از دست می دهد. استفاده نکردن از روش هاي جدید و نیروهاي آموزش دیده در مدیریت نگهداري و مراقبت مجموعه هاي بزرگ، باعث استهلاك سریع ماشین آلات خواهد شد. در واقع سرمایه گذاري اولیه که یک مزیت نسبی محسوب می شود، تبدیل به یک نقطه ضعف بزرگ خواهد شد. هزینه هاي سنگین قطعات یدکی و تعمیرات زود هنگام از یک طرف و کاهش درآمد مجموعه به واسطه توقف هاي پی در پی خط تولید از طرف ديگر باعث می شود تا قیمت تمام شده محصول و یا خدمات بیشتر از آن چیزي شود که در ابتدا برآورد شده بود. این مسأله باعث افزایش قیمت فروش شده و به سرعت تبدیل به مانع بزرگی براي پیشرفت و توسعه شرکت ها می شود، زیرا مدیران به خوبی می دانند که در بازار پر رقابت امروز پایین بودن قیمت محصولات یکی از عوامل تسخیر بازارهاي جدید می باشد. بنابراین یکی از نگرانی هاي اصلی مدیران شرکت ها یافتن راهی براي غلبه براي مشكل می باشد. در این مقاله با یکی از موارد مهم در نگهداري از تجهیزات یعنی روانکارها و نحوه استاندارد سازي و تهیه دستورالعمل مناسب آشنا می شویم.

لزوم وجود برنامه مناسب روانکاري
گاها ممكن است جملات يا پاراگرافي (همانند پاراگراف زير) در مقالات درج شود كه به كرات در مقالات اينترنتي، كتابچه ها و مجلات به آنها اشاره شده و يا عينا جملات تكرار شده باشد. ما نيز ناخواسته به منظور جلوكيري از گسستگي در متون از اين امر ناگزيريم
امروزه توسعه صنعت روانکار یک بخش مهم از توسعه صنایع ماشینی و صنایع مربوط به آن شده است علاوه بر این با مطرح شدن بحث هاي جدیدي چون بهینه سازي مصرف و حفظ منابع تجدید ناپذیر و همچنین رعایت الزامات زیست محیطی، مطالعه بر روي روانکارها، جایگاه خاصی در بین علوم پیدا کرده است.
براي جلوگیري از فرسایش و از کارافتادگی زودرس ماشین آلات صنعتی و همچنین دسترسی به بیشترین بازده مکانیکی در حداقل زمان، یک برنامه روانکاري مناسب جزء مهم ترین شرایط مورد نیاز خواهد بود. دنیاي صنعت نیازمند دانش فنی جامع و کاربرد صحیح و اصولی روانکارهاست. نوع روانکار، مقدار، زمان و مکان مناسب، چهار عامل مهم در عمل روانکاري هستند که امروزه براي یک روانکاري موفق علاوه بر آن باید هزینه هاي نگهداري، تعمیرات، عملیات و رعایت قوانین و الزامات زیست محیطی را نیز در نظر گرفت. آمار نشان می دهد تنها با یک افزایش 1 یا 2 درصدي در هزینه براي یک روانکاري بهتر می توان حدود 15 درصد از هزینه هاي اضافی را کاهش داد . ضمن این که استفاده از یک روانکار مناسب فاصله زمانی تعویض روغن را زیاد می کند که این مسئله به حفظ محیط زیست و در نهایت حفظ منابع تجدید ناپذیر نیز کمک می کند و لذا این مسئله خود بیانگر اهمیت دانش فنی روانکارهاست. انجام روانکاري با استفاده از روانکارهاي پیشرفته، موجب صرفه جویی قابل توجهی در انرژي مصرفی براي تولید برق، سوخت مصرفی در صنایع، سوخت مصرفی وسایل نقلیه، هزینه روان کننده مصرفی و هزینه نگهداري و تعمیر ماشین آلات خواهد شد.
گرچه نظرات و تکنیک هاي روانکاري قدمتی طولانی دارد ولی هنوز هم یک برنامه روانکاري کمبود هایی چون دستورالعمل، ساختار مناسب و ... دارد. سالانه میلیاردها دلار صرف جایگزین کردن اجزاي ماشین آلاتی می شود که به دلیل نواقص روانکارها و دستورالعمل روانکاري، آسیب دیده اند. علاوه بر این، روانکاري یکی از موارد راهبري واحدهاي صنعتی است که می تواند به بازده قابل توجهی در سرمایه گذاري هاي کوچک منجر شود .
دلایل بسیار زیادي از جمله؛ استراتژي هاي کسب و کار مثل تحویل در زمان معین و تولید بر اساس سفارش گواهی نامه هاي مدیریت کیفیت، رقابت هاي جهانی، بحث هاي هزینه اي و سرمایه گذاري؛ براي استاندارد سازي و بهینه سازي روانکارها وجود دارد .
برخی از موارد از جمله؛ نبود درك کافی از اهمیت عملیات روانکاري – نبود درك کافی از چگونگی دستیابی به روانکاري بهینه – نبود حمایت کافی شامل هزینه هاي مربوط به صرف زمان براي توسعه دستورالعمل هاي روانکاري و آموزش نفرات؛ مانع از تبدیل شدن این فرآیند به نقطه قوت محیط هاي تولیدي می شود .
لازم است مدیریت ارشد در جریان فواید روانکاري بهینه قرار گیرد و پتانسیل سود را در آن ببیند این مهم از طریق نمایش واضح و مختصر این که چگونه سرمایه گذاري آن ها در این فرآیند به ایجاد ارزش افزوده، بهبود بهره وري، کاهش هزینه ها و حرکت شرکت به سمت اهداف استراتژیک و مالی منجر می شود، حاصل می گردد .اساساً روانکاري یک بخش اساسی از نگهداري و تعمیر است که توسط اغلب شرکت ها اعمال می گردد. ولی متاسفانه این کار مسئولیتی است که غالبا به فرد روانکار محول می شود که اصلا آموزش ندیده و یا به میزان کمی آموزش دیده است.
معمولا اغلب کتابچه هاي سرویس و نگهداري در صورت موجود بودن، فرکانس ها و محل هاي روانکاري دستگاه ها و تجهیزات را مشخص کرده اند ولی تجربه نشان می دهد که فرکانس هاي روانکاري معمولا به دقت رعایت نمی شوند، انبارهاي روانکار در محل هاي مناسبی قرار ندارند و یا فضاي کمی به منظور ذخیره سازي اقلام تخصیص داده شده، تلمبه و پمپ هاي دستی براي توزیع روانکارها معمولا خراب هستند. محل نگهداري روانکارها غالبا کثیف بوده و آثار آلودگی مشهود می باشد. خطرات آتش سوزي ندرتا مد نظر قرار می گیرد و گاهی مشاهده می شود روانکارها در گوشه اي از انبارهاي عمومی و به همراه رنگ، نفت و دیگر مواد آتش زا انبار شده اند.

ؤذكدستورالعملؤ/ذك
دستورالعمل روانکاري یک راهنماي مرحله به مرحله است که کاربر را در انجام یک وظیفه هدایت می کند، بنابراین یک دستورالعمل روانکاري، کاربر را در انجام عملیات روانکاري هدایت می کند. این وظایف انواع مختلفی دارد مانند :روانکاري دستی یاتاقان ها، شارژ روغن در جعبه دنده، چک کردن جعبه دنده، تمیز کردن جعبه دنده، فیلتراسیون فرعی، جمع آوري نمونه ها و ... اطلاعات لازم براي توسعه برنامه روانکاري را از چهار منبع زیر می توان به دست آورد :
  • سازندگان محصولات
  • فروشندگان روانکار
  • دیگر کاربران محصول
  • تجربیات شخصی
همانند دیگر المان هاي نت پیشگیرانه، راهنمایی اولیه در مورد روانکاري را بایستی از سازندگان آن ها دریافت نمود .تهیه کنند گان روانکارها می توانند منبع اطلاعاتی با ارزشی باشند. اکثر کمپانی هاي تأمین روغن، زمان و تلاش زیادي را صرف می کنند تا بهترین روانکار و فاصله زمانی تعویض آن را براي مشتري هاي خود تعیین کنند. تجربیات به دست آمده توسط خود کاربر یا دیگر کاربرها در شرایط کاري مشابه، می تواند بهترین معلم باشد. مرحله مهم در توسعه برنامه روانکاري، تخصیص مسئولیت و مجوز مشخص براي برنامه روانکاري به یک مهندس نت می باشد. مراحل عملکرد هاي اصلی که در توسعه برنامه روانکاري بایستی مدنظر داشت عبارتند از :
  • مشخص کردن هر قطعه اي از دستگاه که نیاز به روانکاري دارد
  • مطمئن شوید که تمام قطعات اصلی به طور واضح و ترجیحاً با یک عدد مشخص شده اند
  • مطمئن شوید که مستندات دستگاه کامل باشد
  • تعیین محل هایی از هر قطعه که نیاز به روانکاري خواهد داشت
  • تعیین روانکاري که باید مورد استفاده قرار گیرد
  • تعیین بهترین روش کاربرد
  • تعیین فواصل زمانی روانکاري
  • تعیین این که آیا می توان دستگاه را حین کار روانکاري کرد یا بایستی آن را خاموش کرد
  • تصمیم گیري این که چه کسی بایستی مسئول دخالت هاي افراد باشد
  • استاندارد کردن روش هاي روانکاري
  • یکپارچه سازي المان هاي بالا در یک برنامه روانکاري
  • تعیین روش هاي ذخیره کردن و جابجایی
  • ارزیابی روانکارهاي جدید به منظور حصول مزایاي روانکاري پیشرفته
  • آنالیز شکست هایی که مربوط به روانکاري بوده و شروع کارهاي تصحیحی لازم .
در تهیه برنامه هاي روانکاري ماشین آلات می توان از سرویس هاي خدماتی و مشاوره اي که توسط تولید كنندگان روانکارهاي صنعتی ارائه می گردد استفاده نمود .
قبل از تهیه دستورالعمل موارد ذیل می بایست در نظر گرفته شود :
  • استراتژي؛ در واقع چگونه این دستورالعمل از استراتژي نگهداري حمایت می کند
  • هدف؛ چه کاري لازم است انجام شود
  • دستورالعمل؛ عملیات با در نظر گرفتن جزئیات زیادي که تعیین کننده ایمنی، راندمان و کارآیی است چگونه انجام می شود.